Odpusty obowiązujące
Nowy zbiór odpustów (1)
KS. PAWEŁ KUBICKI
Biskup-Sufragan Sandomierski
––––––––
Niecodziennej wartości ukazała się krótko przed wojną książka. Każdy jej
wiersz jest jednakowo wartościowy, bo treść w nim podaną wzmacniają
łaski przez Kościół nadane. Bliżej zapoznać się z tą książką przede
wszystkim powinno duchowieństwo całego świata katolickiego, a więc i
nasze w Polsce; za pośrednictwem zaś duchowieństwa dowie się o niej cały
ogół wiernych.
Skąd powstała myśl jej wydania? Z troski Stolicy Apostolskiej o dobro
dusz. Niektórzy bowiem niewybredni wydawcy książek treści religijnej,
zwłaszcza modlitewników dla swoich własnych celów, ubogacili odpustami
różne modlitwy, a wielu z tych odpustów Stolica Święta nigdy nie
udzieliła. Działa się z tego względu niepomierna krzywda dla żyjących, a
głównie dla dusz czyśćcowych. Żeby temu położyć koniec, Święta
Penitencjaria Apostolska, rozumie się bez najmniejszej wzmianki, że to
była jedna z przyczyn do wydania tej książki, by położyć kres
handlarskim kombinacjom, ogłosiła ją drukiem, przytaczając w niej
dosłowne i pełne brzmienie aktów strzelistych, modlitw, hymnów, litanii
i różnych praktyk religijnych, które istotnie są ubogacone odpustami. Z
całą, jak to zwykle bywa w tych razach w Kurii Rzymskiej, przezornością
i subtelnością omówiona jest w dekrecie Penitencjarii treść książki i
cel, dla którego ma służyć.
Zajrzyjmy do tego dekretu, podpisanego 31 grudnia 1937 r. przez
penitencjariusza wielkiego, kardynała Wawrzyńca Lauri i kierownika
kancelarii tejże Penitencjarii, S. Lucio. Dekret rozpoczynają słowa
"Quandoquidem ex una parte...". Mamy w nim najpierw wzmiankę, że zbiór
odpustowych modlitw, który wydała Kongregacja Odpustów i św. Relikwii w
1898 r. już wyczerpał się w obiegu księgarskim, a następny z 1929 r. nie
odpowiada wymaganiom, które wydała Stolica Apostolska w ostatnich
czasach w roku jubileuszowym Odkupienia. Z tego względu różne władze
kościelne, kapłani i wierni zwracali się do św. Penitencjarii z prośbą,
aby wydała nowy zbiór odpustów, odpowiadający stanowi rzeczy, który by
dopomagał do zdobywania tych łask, jakie zdobywa się przez odpusty.
Ojciec Święty Pius XI starania te uznał za słuszne i polecił
Penitencjarzowi Wielkiemu, aby się zajął tą sprawą i dał mu przy tym
ogólne wskazówki i polecenia, jakich ma się trzymać.
Wykonując powyższe zarządzenia, św. Penitencjaria ogłosiła drukiem
"Modlitwy i dobre uczynki..." (Preces et pia opera...), które papieże
obdarzali odpustami do ostatnich czasów. Na audiencji zaś, którą
Penitencjarz Wielki miał u Ojca Świętego 11 grudnia 1937 r., Pius XI
potwierdził zbiór, a jednocześnie unieważnił wydawane dotychczas ogólne
pozwolenia w materii odpustów, o ile nie są uwzględnione w tym
najnowszym zbiorze, który Ojciec Święty polecił uznawać za jedynie
autentyczny. Po dekrecie następują ogólne uwagi i wyjaśnienia o
warunkach, pod jakimi można zyskiwać odpusty. Warunki te przewiduje
kodeks prawa kan. 911, 917, 919, 926, 928-936.
Cały Zbiór dzieli się na dwie części: Pierwsza z nich mówi o odpustach,
udzielonych na korzyść wszystkich wiernych, druga – na korzyść pewnych
zrzeszeń. Wreszcie Dodatek zawiera odpusty, nadane odwiedzającym pewne
miejsca święte Rzymu i kończy całość modlitw Zbioru, po czym jest tylko
jeszcze: a) ogólny alfabetyczny wykaz modlitw w odpusty wyposażonych i
b) alfabetycznie zebrany wykaz analityczny. W tym drugim omawiane są
osoby i rzeczy z ich kolejnymi numerami. Sposób odszukania modlitw czy
osób, wskazany w wykazach jest niezmiernie łatwy, bo każda osoba czy
modlitwa ma swój osobny kolejny numer. Chociaż bywa tych numerów na
stronicy po kilka, orientacja jest zupełnie łatwa. W ogólnym
alfabetycznym wykazie są wyliczone najpierw akty strzeliste i wezwania,
później modlitwy, dalej następują hymny, rytmy, responsoria, wreszcie
sekwencje. Całość książki kończy spis rzeczy, podzielony na dwie główne
części, o których była mowa wyżej.
Rozejrzyjmy się w tym zbiorze. Dział pierwszy sekcji pierwszej obejmuje
modlitwy do Trójcy Przenajświętszej, do każdej z trzech Boskich osób, do
Najświętszej Maryi Panny, do św. Aniołów i do niektórych świętych
Pańskich. Najobszerniejsze rozdziały w tym dziale obejmują modlitwy do
Syna Bożego i do Matki Najświętszej. Do Syna Bożego są: a) do Jezusa
Chrystusa, b) na cześć imienia Jezus, c) do Dzieciątka Jezus, d) do
Chrystusa utajonego w Najświętszym Sakramencie, e) do Chrystusa
Ukrzyżowanego, f) do Krwi Przenajświętszej, g) do Serca Bożego i h) do
Eucharystycznego Serca Bożego. W rozdziale modlitw do Matki Najświętszej
mamy: a) ogólne wezwania, b) officium parvum, c) litania, d) hymny, e)
psalmy, f) kantyki, g) Niepokalane Poczęcie, h) Matka Boża Bolesna, i)
Najsłodsze Serce Maryi, k) Matka Boża Różańcowa, l) Matka Boża
Szkaplerzna, i ł) dwadzieścia jeden różnych tytułów Matki Najświętszej.
Następny dział podaje modlitwy na rozmaite okoliczności, jak na zjazdy,
na kongresy eucharystyczne, o uproszenie powołań do kleru świeckiego i
zakonnego, o misje wśród pogan, o nawrócenie innowierców, na czas
ćwiczeń duchownych i misji wewnętrznych, o dobrą śmierć.
Ostatni tu dział obejmuje "Różne", jako to: modlitwy za papieża, o
świętość kleru, o łaski dla kleru pracującego nad urobieniem podług
myśli Bożej dusz ludzkich, za dzieci, za podróżujących, za dobrodziejów,
za chorych, za konających, odpusty tak zwane "Ziemi Świętej", za
ministrantów, usługujących przy Mszy św. neoprezbitera, ucałowanie
pierścienia: Ojca Świętego, kardynałów i biskupów, o znaku krzyża św.,
odnowienie ślubów na chrzcie św. uczynionych, modlitwy przed każdą
czynnością, dziękczynienie, psalmy gradualne i pokutne, litania do
wszystkich świętych, rozmyślanie rekolekcyjne i miesięczne skupienie,
słuchanie wykładu ewangelii, nauka chrześcijańska, czytanie Pisma św.,
wynagradzanie bluźnierstw, pozdrowienie chrześcijańskie, Porcjunkula,
modlitwa o wiarę, o świętość dni świętych, o pokój, o uświęcenie
rodziny, o dobrą prasę, przy doprowadzaniu do należytego porządku szat
liturgicznych, o wybór stanu, o zachowanie czystości, o życie prawdziwie
chrześcijańskie, za prześladowców Kościoła, w czasie trzęsienia ziemi i
na każdy nieszczęśliwy wypadek.
Druga część podaje modlitwy dla pewnych zrzeszeń, a także dla kandydatów
do kapłaństwa, dla wszelkiego stopnia kleru, modlitwy kapłanów o
świętość życia i o spełnienie po Bożemu czynności kapłańskich, modlitwy
zakonników, modlitwy nauczających i modlitwy uczących się, chłopców,
młodzieńców, małżonków, małżeństw bezdzietnych, dzieci za rodziców.
Dodatek kończy całość modlitw.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
– – – – – – –
Książka omawiana ma służyć wszystkim wiernym, a wśród nich przede
wszystkim kapłanom, spośród których każdy ma być przecież z wyboru
Bożego mężem modlitwy. Wiemy, że stan kapłański i życie kapłańskie to
jest splot ciągłych trosk o duszę własną i o dusze wiernych. Spokój tj.
bezczynność, słowo: "skończyłem swą robotę" – to obce rzeczy w życiu
kapłana. On ciągle żyje troską o dusze sobie powierzone, a największą i
stałą to o dusze żyjące z dala od Boga. On często przechodzi myślą po
swej parafii i szuka czy nie ma tam dusz zaniedbanych. Ale to za mało.
Biada mu gdyby nawet robił w najszlachetniejszej myśli wszystko, na co
mu warunki i siły pozwalają, a sam zapomniałby o przestrodze
Chrystusowej: "Wszystko o co byście prosili w modlitwie, wierząc,
weźmiecie" (św. Mat. 21, 22). Toteż św. Paweł ostrzega Rzymian, a tą
drogą każdego człowieka, przede wszystkim zaś każdego sługę Bożego... "w
utrapieniu cierpliwi, w modlitwie ustawiczni" (12, 12). Sam też ten,
chyba wśród pracujących w słodkim jarzmie Bożym największy "człowiek
Boży" (I Tymot. 6, 11), krótko a wyraźnie określa swe najbliższe
bezpośrednie zadanie, które wypełnia jego życie: "A my pilnować będziemy
modlitwy i posługi słowa" (Dzieje Ap. VI, 4). Nie był to czczy frazes.
Takie stanowisko jego i ówczesnych kapłanów w pierwocinach Chrystusowej
Oblubienicy utrzymało ją wśród trzechwiekowych prześladowań i zbudowało
zgodnie z wolą Bożą te niewzruszone podstawy, na których stoi i stać
będzie do końca świata praca Kościoła. Materiał do tej budowy czerpała i
sprowadzała modlitwa z zasług męki i śmierci Twórcy Kościoła. Dla
kapłana w tym Kościele zawsze jedno jest zadanie: "A my pilnować
będziemy modlitwy i posługi słowa" (j. w.). Stąd książka "Preces et pia
opera" winna się znaleźć w ręku każdego kapłana, by z plebanii i
wikariatów, rezydencji i przytułków promieniała jej treść jak najdalej.
W liczbie 708 modlitw, podanych w niej, jest spora liczba, którą kapłani
umieją na pamięć. Przywiązywany jest do każdej z nich odpust cząstkowy,
a do wielu, gdy się je codziennie odmawia przez miesiąc, – i odpust
zupełny. Przytoczymy tu z omawianego Zbioru dwie kategorie aktów,
westchnień i modlitw. Przytoczymy je w języku łacińskim, bo w tym języku
modlitwy te więcej są znane kapłanom.
I. Modlitwy z odpustem cząstkowym, a zarazem zupełnym (po codziennym ich
przez miesiąc odmawianiu i przy zachowaniu zwykłych warunków).
1–1 (2) Regi saeculorum immortali et invisibili, soli Deo honor et
gloria in saecula saeculorum. Amen. – 500 d.
2–4 Fiat, laudetur atque in aeternum superexaltetur iustissima,
altissima et amabilissima voluntas Dei in omnibus. – 500 d.
3–11 Doce me, Domine, facere voluntatem tuam, quia Deus meus est Tu. –
500 d.
4–16 Sanctus Deus, Sanctus fortis, Sanctus immortalis, miserere nobis. –
500 d.
5–16 Tibi laus, Tibi gloria, Tibi gratiarum actio in saecula sempiterna,
o beata Trinitas. – 500 d.
6–17 Benedictio et claritas et sapientia, et gratiarum actio, honor,
virtus et fortitudo Deo nostro in saecula saeculorum. Amen. – 500 d.
7–18 Custodi me, Domine, ut pupillam oculi: sub umbra alarum tuarum
protege me. – 500 d.
8–49 In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum. – 500 d.
9–20 Deus, in adiutorium meum intende: Domine ad adiuvandum me festina.
– 500 d.
10–21 Dignare, Domine, die isto (vel nocte ista) sine peccato nos
custodire. – 500 d.
11–23 Domine, non secundum peccata nostra quae fecimus nos, neque
secundum iniquitates nostras retribuas nobis. – 500 d.
12–24 Domine, ne memineris iniquitatum nostrarum antiquarum et propitius
esto peccatis nostris propter nomen tuum. – 500 d.
13–25 Laudate Dominum, omnes gentes; laudate eum omnes populi: quoniam
confirmata est super nos misericordia eius et veritas Domini manet in
aeternum. – 500 d.
14–28 Domine adauge nobis fidem. – 500 d.
15–31 Omnipotens sempiterne Deus, da nobis fidei, spei et caritatis
augmentum; et ut mereamur assequi, quod promittis, fac nos amare quod
praecipis. Per Christum Dominum nostrum. Amen. – 500 d.
16–34 Za odmówienie trzykrotne rano, w południe i wieczór Gloria Patri,
by podziękować Trójcy Przenajświętszej za łaski, którymi jest obdarzona
Najświętsza Maryja Dziewica, 500 d. za każdy raz.
17–39 Suscipe Domine, universam meam libertatem. Accipe memoriam,
intellectum atque voluntatem omnem. Quidquid habeo vel possideo mihi
largitus es: id tibi totum restituo ac tuae voluntati prorsus trado
gubernandum. Amorem tui solum cum gratia tua mihi dones, et dives sum
satis, nec aliud ultra quidquam posco. – 3 ann.
18–17 Domine Deus omnipotens, qui ad principium huius diei nos pervenire
fecisti: tua nos hodie salva virtute, ut in hac die ad nullum declinemus
peccatum, sed semper ad tuam iustitiam faciendam nostra procedant
eloquia, dirigantur cogitationes et opera. Per Christum Dominum nostrum.
Amen. – 5 ann.
19–48 Visita, quaesumus Domine, habitationem istam, et omnes insidias
inimici ab ea longe repelle: Angeli tui sancti habitent in ea, qui nos
in pace custodiant, et benedictio tua sit super nos semper. Per Christum
Dominum nostrum. Amen. – 5 ann.
20–55 Jezu mój, miłosierdzia. – 300 d.
21–56 Dulcissime Jesu, non sis mihi Judex sed Salvator. – 300 d.
22–58 Jesu Filii David miserere mei. – 500 d.
23–61 Jesu tibi vivo – Jesu tibi morior – Jesu tuus sum ego in vita et
in morte. Amen. – 100 d.
24–64 Tu es Christus, Filius Dei vivi. – 500 d. za odmówienie tego aktu
przed Najświętszym Sakramentem, choćby w tabernakulum będącym.
25–70 O Jesu, esto mihi Jesus et salva me. – 300 d.
26–70 Christe Jesu, adiutor meus et redemptor meus. – 300 d.
27–71 Domine Jesu Christe, Tu solus sanctus, Tu solus Dominus, Tu solus
Altissimus. – 500 d.
28–87 Dirigere et sanctificare, regere et gubernare dignare, Domine
Deus, Rex caeli et terrae, hodie corda et corpora nostra, sensus,
sermones et actus nostros in lege tua et in operibus mandatorum tuorum,
ut hic et in aeternum, te auxiliante, salvi et liberi esse mereamur,
Salvator mundi: Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen. – 5
ann.
29–88 Jesu! – 300 d.
30–89 Litania do Imienia Jezus z 2-ma modlitwami: Domine Jesu Christe
qui dixisti i Sancti Nominis tui. – 7 ann.
31–105 Anima Christi, sanctifica me. Corpus Christi, salva me. Sanguis
Christi, inebria me. Aqua lateris Christi, lava me. Passio Christi,
conforta me. O bone Jesu, exaudi me. Intra tua vulnera absconde me. Ne
permittas me separari a te. Ab hoste maligno defende me. In hora mortis
meae voca me: et iube me venire ad te. Ut cum Sanctis tuis laudem te. In
saecula saeculorum. Amen. – 300 d., 7 ann. vero si recitata fuerit post
Communionem.
32–107 Dominus meus et Deus meus. Za ten akt strzelisty odmówiony
podczas podniesienia albo przed wystawionym Najświętszym Sakramentem 7
lat, a zupełny raz na tydzień, gdy codziennie podczas Mszy św. bywa
odmawiany.
33–109 Laudetur et adoretur in aeternum Sanctissimum Sacramentum. – 300
d.
34–113 Benedictus qui venit in nomine Domini: Hosanna in excelsis. Za
odmówienie tego aktu po konsekracji. – 500 d.
35–121 Za pobożne nawiedzenie Najświętszego Sakramentu i odmówienie
zwykłych pacierzy 6 Ojcze nasz, 6 Zdrowaś Maryja i 6 Chwała Ojcu – 10
lat, a raz na tydzień odpust zupełny.
36–122 Jeżeli wskutek choroby lub innej przeszkody nie może ktoś odbyć
odwiedzin Najświętszego Sakramentu, może dostąpić odpustu 5 lat, a raz
na tydzień zupełny, jeśli codziennie myślą odbywa te odwiedziny i
odmawia 6 Ojcze nasz, 6 Zdrowaś Maryja i 6 Chwała Ojcu.
37–123 Za uczestniczenie w uroczystej procesji z Najświętszym
Sakramentem w kościele lub poza kościołem – 5 lat odpustu.
38–126 Za odmówienie przed Komunią św. (a tym samym przed Mszą św.)
Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea
ad te, Deus. – 500 d.
39–127 Za odmówienie przed Komunią św. (jak N. 37) Veni Domine et noli
tardare. – 500 d.
40–128 Za modlitwę ze mszału: Perceptio corporis, odmówioną przed
Komunią św. – 5 lat.
41–129 Za trzykrotne odmówienie przed Komunią św.: Domine non sum
dignus, ut intres sub tectum meum, sed tantum dic verbo, et sanabitur
anima mea. – 500 d.
42–135 Za Komunię duchową, w jakiej bądź formie przyjętą. – 3 lata.
43–151 Za modlitwę: O sacrum... Panem de coelo... Oremus. Deus, qui
nobis sub Sacramento... Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen.
– 7 ann.
44–157 O crux ave spes unica. – 500 d.
45–158 Per signum crucis de inimicis nostris libera nos Deus noster. – 3
ann.
46–466 Za odmówienie 7 Ojcze nasz, 7 Zdrowaś Maryja i 7 Chwała Ojcu w
piątek przed krzyżem – 7 lat i przy zwykłych warunkach – zupełny
miesięczny, jeśli te pacierze odmówi się w każdy piątek miesiąca.
47–171 Za modlitwę: "En ego, o bone et dulcissime Jesu..." odmówioną
przed krucyfiksem, 10 lat, a przy dopełnieniu spowiedzi, przyjęciu
Komunii św. i zwykłej modlitwie w intencji Ojca Świętego codzienny
zupełny.
48–196 Jesu mitis et humilis corde fac cor nostrum secundum Cor tuum. –
500 d.
49–211 Cor Jesu sacratissimum miserere nobis. – 500 d.
50–256 Jesu, Maria, Josef. – 7 ann.
51–265 Veni Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium et tui amoris
in eis ignem accende. – V. Emitte Spiritum tuum et creabuntur. – R. Et
renovabis faciem terrae. – Oremus. Deus, qui corda fidelium Sancti
Spiritus illustratione docuisti: da nobis in eodem Spiritu recta sapere,
et de eius semper consolatione gaudere. Per Christum Dominum nostrum. –
R. Amen. – 5 ann.
52–268 Maria. – 300 d.
53–269 Dignare me laudare te, Virgo sacrata, da mihi virtutes contra
hostes tuos. – 300 d.
54–281 Virgo Dei Genitrix, Maria deprecare Jesum pro me. – 300 d.
55–283 Maria Mater gratiae, Mater misericordiae, Tu nos ab hoste protege
et mortis hora suscipe. – 300 d.
56–287 Benedicta es Tu, Virgo Maria, a Domino Deo excelso, prae omnibus
mulieribus super terram. – 300 d.
57–290 Litania do Matki Boskiej z w. Ora... i modlitwą: Oremus. Concede
nos famulos... – 7 ann.
58–293 Hymnus (4 strofki) O gloriosa Virginum. – 3 ann.
59–297 Coram imagine Beatissimae Virginis Mariae ter Ave Maria cum
invocatione: Sancta Dei Genitrix ora pro me. – 300 d.
60–300 Angelus Domini et Regina Coeli vel quinque Ave Maria. – 10 ann.
61–301 Salve Regina. – 5 ann.
62–302 Sub tuum praesidium confugimus, sancta Dei Genitrix; nostras
deprecationes ne despicias in necessitatibus nostris, sed a periculis
cunctis libera nos semper, Virgo gloriosa et benedicta. – 5 ann.
63–319 Concede nos famulos tuos, quaesumus Domine Deus, perpetua mentis
et corporis sanitate gaudere; et, gloriosa beatae Mariae semper Virginis
intercessione, a praesenti liberari tristitia et aeterna perfrui
laetitia. Per Christum Dominum nostrum. Aaen (ex Missalli Rom.). – 3
ann.
64–320 Sancta Maria, succurre miseris, iuva pusillanimes, refove
flebiles, ora pro populo, interveni pro clero, intercede pro devoto
femineo sexu: sentiant omnes tuum iuvamen, quicumque celebrant tuam
sanctam commemorationem (ex Breviario Romano). – 3 ann.
65–340 Deus, qui per immaculatam Virginis Conceptionem dignum Filio tuo
habitaculum praeparasti, quaesumus, ut qui ex morte eiusdem Filii tui
praevisa eam ab omni labe praeservasti, nos quoque mundos, eius
intercessione, ad te pervenire cencedas. Per eumdem Christum Dominum
nostrum. Amen (ex Missali Rom.). – 3 ann.
66–360 Recitatio Rosarii, pro tertia parte – 5 ann. Si vero cum aliis
sive publice sive privatim recitetur – toties quoties 10 ann. Qui
tertiam partem coram Sanctissimo exposito vel in tabernaculo adservato
recitaverint – indulgentia plenaria post confessionem et s. Communionem.
Decades separari possunt dummodo recitatio coronae in eodam die
absolvatur. Pro corona, quam fideles recitando rosarium tenent, aliae
adhuc accedunt indulgentiae.
67–363 Fideles, qui mense octobri saltem tertiam partem Rosarii sive
publice sive privatim pia mente recitaverint – 7 ann., plenaria – si die
festo Beatae Mariae Virginis de Rosario et per totam octavam tertiam
partem recitaverint peracta tamen confessione, accepta s. Communione et
visitata aliqua ecclesia vel capella.
68–303 Omnipotens et misericors Deus, qui in beata semper Virgine Maria
peccatorum refugium et auxilium collocasti, concede, ut, ipsa
protegente, a culpis omnibus absoluti, misericordiae tuae effectum
felicem consequamur. Per Christum Dominum nostrum. Amen (ex Missali
Rom.). – 3 ann.
69–404 Angeli, Archangeli, Throni et Dominationes, Principatus et
Potestates, Virtutes coelorum, Cherubim atque Seraphim, Dominum
benedicite in aeternum. – 300 d.
70–406 Sancte Michael Archangele defende nos in praelio, ut non pereamus
in tremendo iudicio. – 300 d.
71–415 Angele Dei, qui custos es mei, me tibi commissum pietate superna
hodie (vel hac nocte) illumina, custodi, rege et guberna. Amen. – 300 d.
72–424 Litania do św. Józefa z wersetem i modlitwą. – 5 ann.
73–431 Qui coram imagine S. Josef recitent: Pater, Ave et Gloria cum
invocatione: Sancte Josef ora pro me. – 300 d.
74–435 Virginum Custos et Pater, sancte Joseph, cuius fideli custodiae
ipsa Innocentia, Christus Jesus, et Virgo virginum Maria commissa fuit,
te per hoc utrumque carissimum pignus Jesum et Mariam obsecro et
obtestor, ut me ab omni immunditia praeservatum, mente incontaminata,
puro corde et casto corpore Jesu et Mariae semper facias castissime
famulari. Amen. – 3 ann.
75–535 Ad suum coelestem Patronem: Coelestis Patrone, cuius nomine
glorior, semper precare pro me apud Deum: in fide confirma, in virtute
robora, in pugna tuere ut victor de hoste maligno gloriam aeternam
consequi merear. – 300 d.
76–539 De profundis... cum Requiem aeternam vel Pater et Ave cum Requiem
aeternam. – 3 ann.
77–540 Miserere mei Deus, pro defunctis... – 3 ann.
78–552 Deus, qui nos patrem et matrem honorare praecepisti; miserere
clementer animabus patris et matris meae (a) eorumque peccata dimitte:
meque eos in aeternae claritatis gaudio fac videre. Per Christum Dominum
nostrum. Amen (ex Missali Rom.). – 3 ann.
–––––––––––
(a) Si pro patre tantum recitetur oratio, dicatur: animae patris mei
eiusque peccata dimitte; meque eum... – Si pro matre tantum, dicatur:
animae matris meae eiusque peccata dimitte; meque eam...
79–553 Deus, qui inter apostolicos sacerdotes famulos tuos pontificali
seu sacerdotali fecisti dignitate vigere, praesta, quaesumus, ut eorum
quoque perpetuo aggregentur consortio. Per Christum Dominum nostrum.
Amen (ex Missali Rom.). – 3 ann.
80–560 Mitte Domine operarios in messem tuam. – 500 d.
81–597 Pro bona morte. Fac nos, Domine Jesu, sanctae Familiae tuae
exempla iugiter imitari, ut in hora mortis nostrae, occurrente gloriosa
Virgine Matre tua cum beato Joseph, per te in aeterna tabernacula recipi
mereamur: Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen (ex Missali
Rom.). – 3 ann.
82–604 Da, quaesumus Domine, ut in hora mortis nostrae Sacramentis
refecti et culpis omnibus expiati, in sinum misericordiae tuae laeti
suscipi mereamur. Per Christum Dominum nostrum. Amen (ex Missali Rom.).
– 3 ann.
83–607 V. Oremus pro Pontifice nostro N. – R. Dominus conservet eum et
vivificet eum et beatum faciat eum in terra et non tradat eum in animam
inimicorum eius (ex Brev. Rom.). Pater, Ave. – 3 ann.
84–619 Deus omnium fidelium pastor et rector, famulum tuum N., quem
pastorem Ecclesiae tuae praeesse voluisti, propitius respice; da ei,
quaesumus, verbo et exemplo, quibus praeest, proficere; ut ad vitam, una
cum grege sibi credito, perveniat sempiternam. Per Christum Dominum
nostrum. Amen (ex Missali Rom.). – 3 ann.
85–625 Oratio. O clementissime Jesu, amator animarum, obsecro te, per
agoniam Cordis tui sanctissimi et per dolores Matris tuae immaculatae,
lava in sanguine tuo peccatores totius mundi nunc positos in agonia et
hodie morituros. Amen. – V. Cor Jesu in agonia factum. – R. Miserere
morientium. – 300 d.
86–640 Litaniae Sanctorum. – 5 ann.
87–647 – V. Laudetur Jesus Christus. – R. Amen vel In saecula. – 300 d.
88–652 Da, Domine, propitius pacem in diebus nostris, ut, ope
misericordiae tuae adiuti, et a peccato simus semper liberi et ab omni
perturbatione securi. Per Christum Dominum nostrum. Amen (ex Missali
Rom.). – 3 ann.
89–664 Ure igne Sancti Spiritus renes nostros et cor nostrum Domine, ut
tibi casto corpore serviamus et mundo corde placeamus. Per Christum
Dominum nostrum. Amen (ex Missali Rom.). – 3 ann.
90–668 Ecclesiae tuae, quaesumus Domine, preces placatus admitte: ut,
destructis adversitatibus et erroribus universis, secura tibi serviat
libertate. Per Christum Dominum nostrum. Amen (ex Missali Rom.). – 3
ann.
91–678 Odmawianie brewiarza przed Najświętszym Sakramentem, wystawionym
lub w tabernakulum ukrytym, czy od razu całe czy częściami, ubogacone
jest odpustem zupełnym przy zachowaniu każdego dnia warunków, a więc i
odmówieniu w intencji Ojca Świętego 1 Ojcze nasz, 1 Zdrowaś Maryja i 1
Chwała Ojcu. Jeżeli nie cały w tych warunkach odmawia się brewiarz, to
500 dni za każdą kanoniczną godzinę. Kto ma legalnie zamieniony brewiarz
na inne modlitwy i odmówi je jak wyżej przed Najświętszym Sakramentem,
odpustu dostępuje zupełnego pod tymi samymi warunkami, jak odmawiający
brewiarz.
92–688 Preparatio ad Missam. Ne reminiscaris, 5 psalmi, Versus et
consuetae orationes. – 5 anni.
93–690 Gratiarum actio. Ant. Trium puerorum. Cant. Benedicite omnia
opera. Ps. Laudate Dominum: Ant. Trium... Pater noster. Vers.
Confiteantur. 3 orationes. – 5 ann.
II. Westchnienia i modlitwy, do których przywiązany jest odpust
cząstkowy.
1–2 Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth: pleni sunt coeli et
terra gloria tua. – 300 d.
2–5 Deus meus et omnia. – 300 d.
3–8 Sit nomen Domini benedictum. – 500 d., gdy akt ten odmówi się
pobożnie słysząc jakieś bluźnierstwo.
4–9 Deus meus, gratias Tibi ago pro eo, quod das, pro eo, quod
subtrahis. Fiat voluntas Tua. – 300 d.
5–12 Mane mecum Domine, sis verum meum gaudium. – 300 d.
6–14 Deus propitius esto mihi peccatori. – 500 d.
7–22 Eripe me, Domine, de inimicis meis. – 500 d.
8–57 Jesu, Deus meus, super omnia amo te. – 300 d.
9–68 O Jesu toto corde tibi adhaereo. – 300 d.
10–115 Za odmówienie jakiej modlitwy podczas podniesienia, na głos
dzwonu oznajmiającego tę chwilę, gdziekolwiek się to usłyszy poza
kościołem. – 300 d.
11–116 Za towarzyszenie kapłanowi, który udaje się do chorego z
wiatykiem – 7 lat, gdy się idzie ze światłem – 5 lat, bez światła – 3
lata, gdy kto sam tego uczynić nie może ale wyśle kogo ze światłem, i
100 dni gdy nie może towarzyszyć kapłanowi, a odmówi: Ojcze nasz i
Zdrowaś Maryja.
12–119 Gdy się przechodzi około kościoła lub kaplicy, w której jest
Najświętszy Sakrament i odda się tam jakiekolwiek uszanowanie. – 300 d.
13–120 Gdy po przyjściu do świątyni najpierw się uda przed Najświętszy
Sakrament i odda mu cześć. – 300 d.
14–169 O bone Jesu, intra tua vulnera absconde me. – 300 d.
15–184 Te ergo quaesumus, tuis famulis subveni, quos pretioso Sanguine
redemisti. – 300 d.
16–238 Cor Jesu Eucharisticum, cordis sacerdotalis exemplar, miserere
nobis. – 300 d.
17–242 Cor Jesu Eucharisticum, adauge nobis fidem, spem et charitatem. –
300 d.
18–251 Jesu rex et centrum omnium cordium per adventum regni tui, dona
nobis pacem. – 300 d.
19–255 Nos, Jesu, Maria et Joseph bone, benedicite nunc et in mortis
agone. – 300 d.
20–259 Spiritus Sancte, Spiritus veritatis, veni in corda nostra; da
populis claritatem lucis tuae, ut in Fidei unitate tibi complaceant. –
300 d.
21–272 Pani nasza z Lourdes módl się za nami. – 300 d.
22–273 Mater mea, libera me a peccato mortali et ter Ave Maria. – 300 d.
23–277 Sancta Maria, libera nos a poenis inferni. – 300 d.
24–278 Mater mea, Fiducia mea. – 300 d.
25–282 O Maria, fac ut vivam in Deo, cum Deo et pro Deo. – 300 d.
26–285 Nos cum prole pia benedicat Virigo Maria. – 300 d.
27–321 In conceptione tua, Virgo Maria, immaculata fuisti, ora pro nobis
Patrem cuius Filium Jesum de Spiritu Sancto conceptum peperisti. – 300
d.
28–326 Ave Maria... Per tuam immaculatam Conceptionem, o Maria redde
purum corpus meum et sanctam animam meam. – 300 d.
29–343 Virgo dolorosissima, ora pro nobis. – 300 d. et addatur 7 Ave
Maria. – 5 ann.
30–360 Regina sacratissimi Rosarii, ora pro nobis. – 300 d.
31–370 Regina decor Carmeli, ora pro nobis. – 300 d.
32–391 Mater de perpetuo succursu, ora pro nobis. – 300 d.
33–395 Immaculata Regina pacis ora pro nobis. – 300 d.
34–397 Mater orphanorum, ora pro nobis. – 300 d.
35–402 Regina Apostolorum, ora pro nobis. – 300 d.
36–510 Sancte Nicolae, Confessor Christi gloriose, adesto nobis pius et
propitius. – 100 d.
37–536 Requiem aeternam dona eis Domine et lux perpetua luceat eis.
Requiescant in pace. Amen. – 300 d.
38–537 Pie Jesu Domine dona eis requiem sempiternam. – 300 d.
39–575 Ut omnes errantes ad unitatem Ecclesiae revocare et infideles
universos ad Evangelii lumen perducere digneris. Te rogamus, Domine,
audi nos. – 300 d.
40–590 A subitanea et improvisa morte libera nos Domine. – 300 d.
41–611 Jesu Salvator mundi sanctifica sacerdotes et levitas tuos. – 300
d.
42–620 Retribuere dignare Domine omnibus nobis bona facientibus propter
nomen tuum vitam aeternam. Amen. – 300 d.
43–631 Pro signo crucis cum invocatione: In nomine Patris. – 100 d. Idem
cum aqua benedicta. – 300 d.
44–636 Agimus tibi gratias, omnipotens Deus, pro universis beneficiis
tuis. Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen. – 300 d.
45–662 Fiat Domine cor meum immaculatum, ut non confundar. – 300 d.
46–655 Munda cor et corpus meum, sancta Maria. – 300 d.
47–667 Ut inimicos sanctae Ecclesiae humliare digneris, te rogamus audi
nos. – 300 d.
48–681 O bone Jesu, fac ut sim sacerdos saecundum cor tuum. – 300 d.
Bp Paweł Kubicki
–––––––––––
Artykuł z czasopisma "Ateneum Kapłańskie". Miesięcznik założony w 1909
roku, wychodzący pod kierunkiem Profesorów Włocławskiego Seminarium
Duchownego, poświęcony Pismu św., Teologii Dogmatycznej, Apologetyce,
Teologii Moralnej, Ascetycznej i Pasterskiej, Prawu Kanonicznemu,
Liturgice, Filozofii, Historii, Naukom Społecznym, Pedagogii i Sztuce
Chrześcijańskiej. Rok 39 (1947 r.), Tom 46. Włocławek. – Seminarium
Duchowne, ss. 465-475. (a)
(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono; brakujący tekst
niektórych modlitw uzupełniono. Ultra montes).
Przypisy:
(1) Redakcja otrzymała maszynopis pracy ś. p. ks. biskupa P. Kubickiego
pt. Co dobrego dać może książka: Preces et pia opera in favorem omnium
christifidelium vel quorundam coetuum personarum indulgentiis ditata et
opportune recognita. Typis Polyglottis Vaticanis 1938, s. 654.
Maszynopis opatrzony jest prośbą z dn. 19. 2. 1941, aby pracę
wydrukowało "Ateneum Kapłańskie". Prośbie zmarłego już Biskupa, redakcja
niniejszym chętnie czyni zadość. – Przyp. Redakcji.
(2)
Numerem pierwszym jest nasz numer kolejny, na drugim miejscu jest n.
Zbioru.
(a) Por. 1) Papież Pius XII, a) Enchiridion indulgentiarum. Preces et
pia opera in favorem omnium christifidelium vel quorumdam coetuum
personarum indulgentiis ditata et opportune recognita. Editio altera.
Typis Polyglottis Vaticanis MCMLII (1952). b) Encyklika "Mystici
Corporis Christi". O Mistycznym Ciele Chrystusa.
2) Ks. Augustyn Arndt SI, Odpusty. Podręcznik dla duchowieństwa i
wiernych.
3) Św. Robert Bellarmin SI, a) Katechizm mniejszy czyli Nauka
Chrześcijańska krótko zebrana. b) Wykład nauki chrześcijańskiej
(katechizm większy).
4) Ks. Maciej Józef Scheeben, O. Euzebiusz Nieremberg SI, Uwielbienia
łaski Bożej.
5) Abp Romuald Jałbrzykowski, U źródeł sakramentalnych łaski i miłości
Bożej.
6) Ks. dr Maciej Sieniatycki, a) Apologetyka czyli dogmatyka
fundamentalna. b) Zarys dogmatyki katolickiej. c) System modernistów. d)
Modernistyczny Neokościół. e) Problem istnienia Boga. f) Dogmatyka
katolicka. Podręcznik szkolny. g) Główne zasady etyki Kanta a etyka
chrześcijańska. h) O rzeczach ostatecznych.
7) Św. Alfons Maria Liguori, a) O wielkim środku modlitwy do dostąpienia
zbawienia i otrzymania od Boga wszystkich łask, jakich pragniemy. Cz.
I-II. b) Myśli pobożne. c) Uwielbienia Maryi (De Mariae gloriis). d)
Doskonałość chrześcijańska według nauk i pism św. Teresy.
8) Ks. Józef Stagraczyński, Nauki katechizmowe o prawdach Wiary i
obyczajów katolickiego Kościoła.
9) Ks. Jacek Tylka SI, a) Dogmatyka katolicka. b) O cnotach heroicznych.
10) Ks. Dr Ignacy Grabowski, Prawo kanoniczne według nowego kodeksu.
11) Ks. Marian Morawski SI, Dogmat łaski. 19 wykładów o porządku
nadprzyrodzonym.
12) Ks. Włodzimierz Piątkiewicz SI, Mistyczne Ciało Chrystusa a
charaktery sakramentalne. Studium dogmatyczne.
13) Ks. Jan Ciemniewski, Odrodzenie z Ducha Świętego.
14) Jan kard. Bona OCist., Strzeliste akty wiary.
(Przyp. red. Ultra montes).
Powrót